De oh-zo bekende rokerige whisky’s van het eiland aan de westkust zijn een ware traktatie. Een perfect huwelijk van turf en robuustheid. Geschiedenisrijke distilleerderijen met honderden jaren historie en vakmanschap. Een ding hebben de meeste whisky’s van het eiland sowieso gemeen, ze staan bol van karakter. Dat is precies waarom wij vandaag vijf geweldige Islay whisky’s op een rij zetten voor jullie.
Islay, het eiland dat whisky ademt
Islay is het meest zuidelijke eiland van de Binnenste-Hebriden. Het eiland is ongeveer 25 mijl (zo’n 40 km) lang en ongeveer 20 mijl (zo’n 32 km) breed van het oosten naar het westen. Het gebied is niet heel dichtbevolkt. Er wonen maar 3200 inwoners, waarvan een kwart het oude Gaelic spreekt. De bijzondere taal wordt er zelfs op school onderwezen. Het distilleren van whisky is al sinds mensenheugenis een van de belangrijkste bronnen van inkomsten op het eiland, na de landbouw.
Wij kunnen ons goed voorstellen dat menigeen deze, toch wel lastige, naam verkeerd uitspreekt. Voorkom dezelfde blunder en spreek het uit als ‘eye-la’. Dus geen ‘izley’ of ‘ai-li’ meer voortaan, want dan kom je blijkbaar over als een toerist. Het eiland ademt whisky en is een heuse trekpleister voor whiskyliefhebbers.
Jaarlijks organiseert het eiland in de laatste week van mei het ‘Festival of Malt and Music’, ook wel bekend als het Fèis Ìle . Het festival staat natuurlijk volledig in het teken van whisky en er wordt dan ook volop geprobeerd en gefeest. Er vallen veel verschillende whisky’s te proberen. Het is een populair festival dat zeker het bezoeken waard is!
Ook de distilleerderijen zijn natuurlijk toegankelijk voor bezoekers. Het rotsachtige eiland heeft momenteel acht actieve distilleerderijen. De distilleerderijen op Islay zijn zeker het bezoeken waard en hebben allemaal hun eigen karakter. Voor het weer hoef je niet naar Islay, want het is behoorlijk druilerig. Het weer is er opvallend gematigd en wisselend, het regent er ook vaak.
Soorten whisky op het eiland Islay
De 8 distilleerderijen produceren samen enorm veel whisky. Tussen de distilleerderijen zijn er natuurlijk verschillen in stijl en het uiteindelijke product. Zo zijn de whisky’s van de zuidoostelijke kust iets anders van karakter dan de whisky’s van het noorden.
De whisky’s in het zuiden, Laphroaig, Lagavulin en Ardbeg zijn erg rokerig door het gebruik van turf gedurende het distilleerproces. Het water dat gebruikt wordt heeft ook een opvallende invloed op deze whisky’s. Deze whisky’s worden soms ook wel eens medicinaal genoemd. Ze bevatten invloeden van iodine, zeewier en zout. De Caol Ila Distillery in het noorden van het eiland, produceert ook zeer sterk geturfde whisky’s. Liefhebbers van peated whisky kunnen deze merken enorm waarderen.
De andere whisky’s op het eiland lopen verder uit elkaar. Zo maakt Bunnahabhain lichtere whisky’s, die wat makkelijker te drinken zijn. Daarentegen produceert Bowmore dan weer een erg uitgebalanceerde whisky, met een gemiddelde sterkte turf. Daarbij rijpen zij hun whisky’s ook in sherryvaten.
De nieuwste (na 124 jaar) distilleerderij, Kilchoman, begon de productie eind 2005. Het is overigens de enige distilleerderij die niet direct aan de zee ligt. De whisky’s van Kilchoman kunnen enigszins worden vergeleken met de Ardbeg, maar herbergen ook veel invloeden van vanille, citrus en uiteenlopende fruitige accenten.
De meeste whisky’s van Islay worden natuurlijk gekarakteriseerd door hun rokerige, volle turfachtige aard, maar hier moeten we ons niet blind op staren. Islay whisky’s zijn rijke complexe whisky’s met uiteenlopende invloeden en smaak- en geurbelevingen. Variatie is hierbij het kernwoord, een rijke variatie gekoppeld aan een krachtige complexiteit.
Prijzen van Islay whisky
Wanneer je de whisky’s uit Islay nader wil leren kennen, vallen je meteen een aantal dingen op. Kenmerkend is dat het vaak whisky’s betreft die niet voor iedereen even geschikt zijn. Vele whiskyliefhebbers vermijden whisky’s als Caol Ila of Ardbeg, simpelweg door hun robuustheid en sterke smaak. Daarnaast valt op dat de whisky’s doorgaans niet voor een budgetprijs in de schappen liggen. Het zijn geen ‘prijsknallers’, de distilleerderijen weten goed wat hun whisky’s waard zijn.
Het vervaardigen van goede whisky kost tijd en geld. Ze zijn jarenlang onder nauwkeurig toezicht zorgvuldig klaargestoomd voor hun botteling. Een belangrijke invloed op de prijs is, hoe kan het ook anders, de vraag. De laatste jaren zijn de Islay whisky’s ontzettend in trek. Islay is hip en de whisky’s gaan als warme broodjes over de toonbank. Wanneer je op zoek bent naar een heerlijke Islay whisky, dan zijn deze vijf toppers absoluut een aanrader.
Ardbeg Uigeadail
Wat meteen opvalt is dat deze whisky geen leeftijdsvermelding heeft (No Age Statement). De Ardbeg Uigeadail, uitgesproken als ‘Oe-ga-daal’, is een combinatie van whisky’s die jarenlang geduldig in bourbon- en sherryvaten hebben doorgebracht.
De Uigeadail wordt gebotteld op de sterkte uit het vat, 54,2%. Dat in combinatie met de zware turfinvloeden en rokerige accenten, maakt het een echte sterke Islay whisky. Een geweldig uitgebalanceerde whisky met in eerste instantie een zoete, fruitige smaak.
Een whisky die goed past in het rijtje whisky’s van Ardbeg. De zuidelijke distilleerderij heeft een reputatie op het gebied van sterke, uitgesproken maar toch complexe mannelijke whisky’s. Voeg gerust een paar druppels water toe om de whisky wat meer te openen.
Bunnahabhain 18 Years
Je spreekt de naam van deze whisky uit als ‘Boe-na-ha-ban’. Het water van deze whisky komt uit de nabijgelegen Margadale Hill. Een zeer diep gelegen bron, waaruit het water zorgvuldig gepompt wordt om te voorkomen dat het met het turf in aanraking komt.
De Bunnahabhain 18 Years kent zoete aroma’s en een zachte smaak van sherry, toffee en vanille. Deze whisky heeft een lange warme afdronk die erg prettig aandoet. De makers hebben ervoor gekozen de whisky te bottelen zonder chill filtration en kleurstoffen.
Verder gebruikt deze Islay malt geen turf voor het drogen van de mout, maar enkel warme lucht. Dit levert een mooie whisky op die minder rokerig is dan veel zijn ‘collega’s’ op het eiland. Een uitgebalanceerde whisky die erg bijzonder smaakt en bovenal elegant is.
Lagavulin 16 Years
Deze prachtige Lagavulin heeft maar liefst 16 jaar gerijpt in de opslaghuizen van de maagdelijk witte Lagavulin distilleerderij. De distilleerderij is te vinden in het pittoreske dorpje Port Ellen. De Lagavulin 16 Years heeft een rijk en turfachtig karakter.
Het is een echte Islay whisky. Een krachtige en karaktervolle whisky met zoete accenten van sinaasappel en ananas gecombineerd met rook en turf. De fijne fusie van aroma’s en invloeden maken deze whisky een erg interessant en uitermate populair product.
Een interessant weetje is dat de Lagavulin 16 Years tussen 2005 en 2008 alle gouden medailles (4) in de wacht wist te slepen tijdens de San Francisco World Spirits Competition. Het is dan ook een favoriet van velen, met recht een echte topper van Islay.
Laphroaig Quarter Cask
Deze whisky van Laphroaig (uitgesproken als ‘La-froig’) komt uit de gelijknamige distilleerderij en werd in 2004 voor het eerst op de markt gebracht. De Laphroaig Quarter Cask heeft ongeveer vijf jaar gerijpt alvorens gebotteld te worden.
De naamgever van deze whisky blijft een van Laphroaig’s meest kenmerkende facetten. De quarter cask is niet zo groot (125 liter), dus deze vergt een minder lange rijping. De extra invloed van eikenhout geeft een wat zoeter karakter aan de smaak. Een accent dat erg goed samengaat met de karakteristieke turfrook waar Laphroaig zo bekend om staat.
Kenmerkend voor deze whisky is de olieachtige geur die mooi harmonieert met toffee en noten. De smaak bevat tonen van kokosnoot en banaan, maar ook jodium, turf en zeewier.
Bowmore 15 Years
De Bowmore 15 Years is een geroemde whisky uit het grote aanbod van de legendarische Bowmore distilleerderij. De whisky heeft een zeer rijke, diepe kleur, die te danken is aan de laatste drie jaar rijping in Oloroso sherryvaten.
Deze whisky kenmerkt zich door sterke invloeden van sherry, die goed in balans zijn met de typische turfaccenten die ook deze Islay whisky heeft. Deze balans leidt tot een interessante whisky met een diepe romige geur, die een beetje pittig aandoet.
De smaak is zacht maar rijk met invloeden van toffee, eiken en een tikkeltje turfachtig. De afdronk is kort tot gemiddeld lang en vrij zoet, met wat accenten van citrus en zeezout. Volgens kenners is het bij uitstek een whisky die goed samen gaat met zeegerechten.
Islay, een schat aan topwhisky’s
We zouden nog wel even door kunnen gaan, Islay whisky is een begrip. De vele whisky’s van dit eiland zijn allemaal bijzonder op hun eigen manier. Of je nu voor de typische rokerige whisky’s gaat of de wat mildere uitgebalanceerde whisky’s, je zult genieten.
Heb jij zelf nog een suggestie voor een goede Islay whisky? Of hebben we ontzettend geblunderd en zijn we de aller-allerbeste whisky vergeten te noemen volgens jou? Deel het met ons in de comments en we nemen een kijkje (drammetje).
16 reacties op dit artikel
Goeiie blog! Bazenwhisky!
Hoi. Ik denk dat je 4,000 inwoners bedoelt?
Wat een kutartikel. De auteur heeft duidelijk geen idee waar hij het over heeft.
Niets mis met dit artikel hoor, heb het met plezier gelezen.
Ik kan me ook prima vinden in deze lijst, al heb ik ze nog niet allemaal geprobeerd (de Caol Ila 30 is wat ver boven mijn budget). De Ardbeg Uigeadail is absoluut een topper en een van mijn favoriete Islay whisky’s!
Ik vond het ook boeiend!
Ik volg deze website al een tijdje, steek er wel wat van op. Waar kunnen we jouw artikelen lezen, Tijmen?
Port charlotte…is top…
Tijmen vind azijn ook lekker
Leuk artikel om wat meer over Islay te weten te komen. De peated whisky’s van Islay hebben toch wel mijn voorkeur. Ik was voorheen al fan van de Ardbeg 10, maar de Uigeadail is nog veel mooier!
Prima artikel, ontdekken houdt gewoon nooit op! Wat ik persoonlijk wil toevoegen is een whiskey van merk finlaggan!
Wat mij betreft beste prijs/qualiteit verhouding. (al vanaf €20) 😉
Finlaggan all the way
Octomore… als je het dan toch hebt over turf. Of kilchoman. Diverse lekkere geturfde whiskies van die distillery. De whiskies in het artikel zijn zeker niet verkeerd. De ardbeg vind ik zelfs erg goed, maar alles is wel erg mainstream.
Ook vermeldenswaardig zou in mijn beleving de bruichladdich zijn, een geweldige Classic Laddie met een fantastische historie.
The laproaigh 10 jaar is ook ontzettend lekker, en heeft een krachtige
De prijs van 39 euro is ook nog te doen, dus probeer hem eens
Wouw, klinkt heel leuk.
Vraagje: Ik heb een Ardbeg 10 en een Lagavulin 16 gekocht.
Ik ben geen expert, maar wel een ervaren drinker.
Een vriend van mij begint echter met de wereld van de whisk(e)y’s.
Wat is een goeie om als ‘makkelijke’ whisky te drinken vòòr bovengenoemde? Deze moet dan als tussenstap dienen tot deze 2.
Oow ja, bovengenoemde heb ik in een klein flesje. Ik ben opzoek naar een fles die niet meer dan 40 euro kost.
MeinonA; Dat hangt een klein beetje af van het doel van de vraag. Als je de wereld van Islay erg voorzichtig zou willen ontdekken raad ik de johnnie walker green aan. Dit is een blend die zijn rokerigheid bereikt met whisky van de Caol Ila distilleerderij. Als je hem/haar direct wilt introduceren aan echte Islay whiskey’s raad ik de bowmore 12 aan. Deze heeft alle kenmerken van wat Islay beroemd maakt maar blijft vriendelijk. De reactie komt wellicht een beetje laat, maar ik hoop dat u er iets mee kan!
Eventuele andere goede whisky’s die u/je een goede introductie kunnen geven zijn:
Kilchoman Machir bay
oban 14 y.o.
highland park 12
Ik mis de Smoke Head in al zijn variaties
Mag niet ontbreken
De eerste slok die ik nam van de “gewone” smoke head deed mijn zintuigen ontploffen, ik proefde kampvuur, nat asfalt drogend in de zon, oude vissershaventeer, jodium, kortom avontuur