Wanneer je het over de échte kenners hebt, denkt men al gauw in stereotyperingen. Je kent bijvoorbeeld die wijndrinkers wel. Zij die minutenlang hun wijnen gorgelen, met bijpassend moeilijk gezicht, zuinig mondje, alvorens hopelijk knikkend in te stemmen met de kwaliteit. Maar ook whiskyland kent natuurlijk vele (soms zelfbenoemde) connaisseurs. Maar dat zijn lang niet allemaal pretentieuze moeilijke mensen, het kan namelijk hartstikke leuk zijn om je smaakpalet te ontwikkelen.
Wij informeerden eens bij enkele echte kenners en verzamelden hun ervaringen. Hoe proef je nou whisky als een echte kenner, niet om de snob uit te hangen, maar puur om de verschillende whisky’s en hun karakteristieke smaak, geur en aroma’s te waarderen en te differentiëren?
Whisky leren proeven en waarderen
Wanneer men begint met het drinken van whisky, denkt men vaak dat sommige mensen nu eenmaal begiftigd zijn met een betere neus of beter ontwikkelde smaakpapillen. De mensen die ’tasting notes’ schrijven bijvoorbeeld. Om dergelijke smaaknotities te kunnen maken moet je haast wel een specialist zijn, toch? Minstens een Master Distiller uit Schotland, met een bijpassende naam als MacGregor of iets dergelijks.
De meeste whiskydrinkers genieten dan ook gewoon van de smaak, denken er verder niet bij na. Het lijkt iets vreemds, iets onbereikbaars. Je hebt het niet bij het rechte end! Ook jij kunt leren hoe je de complexe smaken en geuren, die een goede whisky rijk zijn, in detail kunt beschrijven. De volgende tips zullen je daarbij helpen.
Vertrouw bij whisky op je instincten en zintuigen
Het is eenvoudig een accent te herkennen wanneer je weet dat het er is. Wanneer we jou bijvoorbeeld vertellen dat er in de Glenfiddich 12 Years een sterk peeraccent zit, zal je deze vast en zeker weten te herkennen. Maar dit voor jezelf ontdekken is natuurlijk vele malen toffer. Het leuke is ook dat ieders smaakpalet anders is, dus ervaar het niet alsof je fouten kunt maken.
Laat jouw instincten je leiden. Laat je zintuigen hun werk doen en probeer bewust specifieke karakteristieken te onderscheiden de volgende keer wanneer je een whisky drinkt. Het kunnen er nogal wat zijn, we komen regelmatig whisky’s tegen met de meest uiteenlopende fruitaccenten, karamel, walnoot tot aan dadels en honing.
Neem je tijd, de whisky heeft geen haast
De eerste keer dat je de geuren probeert te differentiëren, herken je wellicht slechts een geur. Dat maakt niet uit, probeer het opnieuw en opnieuw. Wacht eventjes en laat de geur opnieuw op je inwerken. Neem een slok en denk na over de smaken.
Sommige whisky’s zijn nou eenmaal makkelijker te ontleden dan anderen. Ben bewust van de smaak en hoe deze veranderen in je mond. Vergelijk de geur met de smaak, is deze hetzelfde of verschillend? Een whisky ontdekken vergt tijd en geduld. Maar, in alle eerlijkheid, wij kunnen ons vervelendere tijdsbestedingen voorstellen.
Laat die smaakpapillen voor je werken
Wanneer je de geur van een whisky in je opneemt, probeer het eens met één neusgat in plaats van met beiden. Veel mensen merken dat de geuren ietwat verschillen per neusgat. Je kunt hier een beetje mee spelen om de verschillende manieren te ontdekken. Gebruik bijvoorbeeld ook eens je hele mond om de whisky te proeven, niet alleen het puntje van je tong. Je voelt je wangen tintelen, de onderkant van je tong, een vreemde sensatie in je tandvlees. Ontdek ieder gedeelte van je smaakpalet. Gebruik alles wat je hebt in de zoektocht naar verschillende geuren, sensaties en smaakervaringen.
Vergelijk twee glazen whisky
Wanneer je worstelt met het onderscheiden van de accenten van een whisky, vergelijk deze dan eens met een whisky waar je al vertrouwd mee bent. Probeer twee glazen met verschillende whisky’s eens kort na elkaar en kijk wat het verschil is.
Een van de kenners vertelde ons dat, toen hij begon met whiskydrinken, hij met enige concentratie leerde twee verschillende whisky’s te onderscheiden. Hij had deze voorheen altijd erg vergelijkbaar vinden smaken, maar door ze tegelijkertijd te testen, ervoer hij een duidelijk onderscheid. Soms waren deze verschillen subtiel, maar dikwijls ontdekte hij door het vergelijken van twee whisky’s accenten in beide whisky’s die hij eerder nooit had opgemerkt. “Dit geeft je een geheel nieuwe waardering voor een vertrouwde whisky. Razend interessant.”
Gebruik je whiskyvrienden
Waarom gebruik je je vrienden niet om eens een avondje lekker over whisky’s te ‘sparren’. Wat vinden zij van die Macallan en welke smaken onderscheiden zij? Zijn jullie bevindingen hetzelfde? Hebben jullie hetzelfde idee over het rokerige karakter van die Caol Ila? Wanneer je vrienden ook van whisky houden, is dit een ideale manier om tot de kern van een whisky te komen.
Het kan trouwens tevens aardig wat gezellige avondjes opleveren. Bovenal leert het je je smaakervaringen om te zetten in woorden, je leert communiceren over whisky, een woord toe kennen aan een specifiek facet van een specifieke whisky. Een geur te beschrijven met woorden als ‘fruitig’ of ‘rokerig’. Je vrienden functioneren als het ware als een klankbord.
Wees specifieker over je whiskyervaringen
Leer je ontdekkingen niet met termen als zoet, vies, ruw of medicijn-achtig te omschrijven. Wanneer je een zoet accent ontdekt in je whisky, probeer dan na te denken over wat voor zoetigheid het zou kunnen zijn? Wees specifieker. Smaakt het naar bruine suiker? Honing? Of heeft het meer een siroopsmaak? Je hebt in je leven waarschijnlijk ontelbare smaken ervaren, met welke kun je het vergelijken? Welk type fruit? Heeft het wat weg van een peer? Stel jezelf dergelijke vragen en gaandeweg zal je merken dat jouw beschrijvingen steeds specifieker worden en je meer verschillende accenten proeft en ruikt.
Train die skills iedere dag, ook zonder whisky
Je hoeft natuurlijk niet altijd whisky te drinken om je zintuigen te trainen. Wanneer je langs een bakkerij loopt bijvoorbeeld, wat ruik je? Denk na over wat je ruikt, omschrijf de geur in je hoofd. Wat is die geur? Wordt hier brood of iets anders gebakken? Ruik je kaneel? Je kunt dit overal doen, een boswandeling, een kruidenwinkel of op de markt. Overal kun je je zintuigen oefenen. Maak hier gebruik van, bewust.
Wees geduldig, whisky is complex
Je gaat niet vanaf dag 1 een whiskykenner zijn. Er zijn maar weinig mensen die binnen korte tijd verschillende smaak- en geuraccenten kunnen onderscheiden. De kans is klein dat jij een van die weinige mensen bent die geboren werd met ontzettend hoog ontwikkelde zintuigen. Wat geeft het ook, oefenen is tenslotte ook niet vervelend. Het proces om whisky’s beter te leren kennen is er een van de lange adem. Maar er zijn dingen die een stuk vervelender zijn om te leren. De belangrijkste motivatie blijft tenslotte genieten.
Wanneer je geniet van whisky, al haar complexe geuren, al haar uiteenlopende aroma’s en smaken, zal je merken dat ook jij meer en meer vertrouwd zult raken met de rijke accenten die de duizenden uiteenlopende whisky te bieden hebben. Heb jij nog meer tips of adviezen voor beginnende whiskydrinkers? Deel ze met ons, wij zijn erg benieuwd!
2 reacties op dit artikel
Hallo,
Ik heb een vraagje over een fles wisky die bij mij in de kast staat. Deze fles is ongeopend en was voor dat ik hem gekregen had al 8 jaar oud. Hij staat daar nu al 20 jaar. Het gaat hier om Glen Soy Whisky. Is deze iets waard?
Glen Sloy 8 jaar. Het is geen single malt maar een blended malt. Zal altijd 8 jaar oud blijven hoe lang je hem ook bewaard.
Hij is volgens mij nergens meer te koop. Prijs lag rond de €65